Η υπευθυνότητα αποτελεί αρετή και σίγουρα είναι κάτι που όλοι οι γονείς θέλουν να διδάξουν στα παιδιά τους.
Ωστόσο, χρειάζεται υπομονή. Υπεύθυνοι δεν γινόμαστε από τη μία μέρα στην άλλη. Πώς μπορούμε να πούμε σε ένα παιδί να είναι υπεύθυνο; Με λίγες μόνο φράσεις, δίνοντας το καλό παράδειγμα εμείς για να το ακολουθήσουν, αλλά και με δημιουργικούς τρόπους, ενίοτε.
Έναν τέτοιο δημιουργικό τρόπο σκέφτηκε ο δάσκαλος Μάριος Μάζαρης για να διδάξει την αξία της υπευθυνόητας στα παιδιά. «Το παιχνίδι της ευθύνης», όπως το ονόμασε, περιλαμβάνει πέντε βήματα, απλά και ουσιαστικά, για να μάθουν τα παιδιά πώς να είναι υπεύθυνα.
Σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου δημοσιεύει κάθε του ενέργεια, ο Μάριος Μάζαρης αναφέρει:
Αυτές τις μέρες με τα παιδιά παίζουμε το «παιχνίδι» της ευθύνης.
Το ξεκινήσαμε μέρες πριν, είδαμε τη σκάλα της ευθύνης που έφτιαξα με τα πέντε βήματα που σε οδηγούν στο να τη μάθεις και κάνουμε εξάσκηση στο καθένα.
Το πρώτο σκαλί είναι το «δεν ξέρω ότι υπήρχε κάποια ευθύνη να πάρω» και μιλήσαμε για πάρα πολλά παραδείγματα καθημερινότητας που θα μπορούσαμε κάτι να κάνουμε και δεν το κάνουμε.
Από ένα σκουπίδι που θα δούμε στον δρόμο μας, μέχρι το να δούμε κάποιον λυπημένο και να τον ρωτήσουμε τι έχει, από το να μαζέψουμε το δωμάτιο μας μέχρι να φτιάξουμε κάτι που χάλασε. Και κάνουμε εξάσκηση. Τα παιδιά μπαίνουν μετά από το διάλειμμα στην τάξη κι εγώ κάθε φορά έχω κάνει διάφορες αταξίες!
Πετάω ρούχα, τσάντες, λερώνω τον πίνακα κι εκείνα τρέχουν «Ω, ΠΑΙΡΝΩ ΤΗΝ ΕΥΘΥΝΗ» φωνάζουν και τρέχουν όλα να μαζέψουν, να συγυρίσουν, να ομορφύνουν τον χώρο. το κάνουμε και στην αυλή «Πω, ένα σκουπίδι κάτω!» λέω και τρέχουν όσα είναι κοντά μου «Ω, θα πάρω την ευθύνη να το μαζεψω!».
Δείτε φωτογραφίες από το παιχνίδι στην ανάρτηση
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Γιατί ένα παιδί γίνεται ανεύθυνο
Για να διαπιστώσουμε πώς μπορεί ένας γονέας να καλλιεργήσει την υπευθυνότητα του παιδιού, ίσως βοηθά να ξεκινήσουμε από την αντίθετη πλευρά. Να σημειώσουμε, δηλαδή, ποιες είναι εκείνες οι συμπεριφορές των γονιών που ενισχύουν την ανευθυνότητά του.
Ειδικότερα:
- «Καλύπτουμε» συστηματικά τις πράξεις του παιδιού και δεν βιώνει τις συνέπειές τους
- Ανεχόμαστε και δικαιολογούμε ανάρμοστη ή επιθετική συμπεριφορά από το παιδί με αποτέλεσμα να καλλιεργούμε ακριβώς αυτές τις συμπεριφορές
- Διορθώνουμε ή «πληρώνουμε» για τα λάθη του παιδιού
- Αναλαμβάνουμε τις υποχρεώσεις του παιδιού
- Κάνουμε εμείς τις δουλειές που έχουμε αναθέσει στο παιδί
- Το παιδί έχει προνόμια χωρίς να είναι συνεπές στις υποχρεώσεις του
- Ο γονέας περιμένει το «τέλειο αποτέλεσμα» με τα δικά του δεδομένα
- Υπερπροστατευτικότητα
- Προσφέρουν έτοιμες λύσεις και δεν αφήνουμε το παιδί να βρει τις δικές του
- Αφαιρούν τις δυνατότητες επιλογής από το παιδί
Η υπευθυνότητα είναι μια βαθιά και ουσιαστική αξία που κάθε παιδί πρέπει να διδάσκεται. Ανάλογα με την ηλικία και τις ικανότητες του παιδιού, θα είναι σε θέση να αναπτύξει αυτήν τη δεξιότητα σταδιακά και σε προσωπικό χρόνο. Εσείς αρκεί να είστε παρόντες και να το βοηθάτε σε κάθε περίπτωση.