Η ανατροφή των παιδιών είναι ένα δυνατό crash test στο multitasking. Ανάμεσα σε δουλειές, όπως το να ηρεμήσεις ένα αναστατωμένο μωρό, να θυμηθείς διαφορες συνταγές για σνακ και να απαντήσεις σε χιλιάδες «γιατί;» μέσα στην ημέρα, ο εγκέφαλος των γονιών μοιάζει έτοιμος εκραγεί. Όμως, μήπως αυτό είναι που τον κρατά σε εγρήγορση και συνάμα… νέο;
Μία νέα έρευνα υποστηρίζει, ότι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν καθημερινά οι γονείς, όχι μόνο διαμορφώνει την ανάπτυξη των παιδιών, αλλά ταυτόχρονα διαμορφώνει και τον εγκέφαλο των γονιών με τρόπο, ώστε να τον προστατεύει από τη γήρανση. Η μελέτη που διεξήχθη από το Rutgers Health και το Πανεπιστήμιο Yale και η οποία δημοσιεύιηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences, διαπίστωσε, ότι οι γονείς εμφανίζουν μοτίβα εγκεφαλικής συνεκτικότητας, που εξουδετερώνει τον σχετιζόμενο με την ηλικία εκφυλισμό του. Και το ακόμη πιο «μαγικό»; Όσο περισσότερα παιδιά, τόσο ισχυρότερη φαίνεται αυτή η επίδραση.
Συνήθως, η ανατροφή των παιδιών συνδέεται με το στρες, την ψυχική εξουθένωση και τις άυπνες νύχτες. Όμως, αυτή η μελέτη προσφέρει μία αναζωογονητική προοπτική: ενώ η ανατροφή των παιδιών είναι αναμφισβήτητα απαιτητική, μπορεί να είναι επίσης και ένα ισχυρό είδος διανοητικής ενδυνάμωσης, που βοηθά το μυαλό να παραμένει ενεργό, ανθεκτικό και απασχολημένο.
Η επιστήμη πίσω από την ανατροφή και την εγκεφαλική υγγεία
Προκειμένου να κατανοήσε κανείς πώς το μεγάλωμα των παιδιών μπορεί να κρατήσει τον εγκέφαλο νέο, οι ερευνητές από το Rutgers Health και το Πανεπιστήμιο Yale ανέλυσαν τομογραφίες και οικογενειακά δεδομένα από σχεδόν 37.000 ενήλικες στη UK Biobank, μία βρετανική μεγάλης κλίμακας βιοιατρική βάση δεδομένων. Στόχος τους ήταν να εξερευνήσουν, πώς διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου επικοινωνούν μεταξύ τους, ιδιαιτέρως σε περιοχές που σχετίζονται με την κίνηση, τις αισθήσεις και την κοινωνική σύνδεση.
Τα ευρήματα ήταν εντυπωσιακά: Οι γονείς παρουσίασαν μοτίβα εγκεφαλικής συνοχής που «χτυπούν» απευθείας τις ηλικιακές αλλοιώσεις. Με άλλα λόγια, οι περιοχές του εγκεφάλου που φυσιολογικά χάνουν τ την συνδετικότητά τους με την πάροδο του χρόνου στους γονείς ενισχύονται. Και αυτή η επιρροή δεν περιορίζεται μόνο στις βιολογικές μητέρες, καθώς αντιστοίχως και οι μπαμπάδες εμφάνισαν παρόμοιες αλλαγές, κάτι που υποδεικνύει, ότι η φροντίδα απο μόνη της, πέραν των παραγόντων που συνδέονται με την εγκυμοσύνη, παίζουν καθοριστικό ρόλο.
Γιατί η ανατροφή μπορεί να τονώσει τον εγκέφαλο
Εάν το μεγάλωμα των παιδιών βοηθά τον εγκέφαλο να παραμείνει νέος, τι υπάρχει πίσω από αυτό; Οι ερευνητές διαπίστωσαν, ότι οι καθημερινές υποχρεώσεις της ανατροφής εμπεριέχουν έναν μοναδικό συνδυασμό σωματικής δραστηρότητας, κοινωνικής διάδρασης και γνωστικής διέγερσης, παράγοντες, οι οποίοι βελτιώνουν την εγκεφαλική υγεία.
Οι γονείς βρίσκονται συνεχώς σε κίνηση, αφού κυνηγούν τα πιτσιρίκια, κουνούν τα μωρά για να κοιμηθούν, σκύβουν, τα σηκώνουν στην αγκαλιά τους ή παίζουν μαζί τους. Αυτή η δραστηριότητα βοηθά στην προστασία των εγκεφαλικών δικτύων, που συμμετέχουν στις κινητικές λειτουργίες και τον συντονισμό, τα οποία τυπικά αποδυναμώνονται με την ηλικία.
Παράλληλα, η ανατροφή των παιδιών συχνά σημαίνει αυξημένη κοινωνικότητα, είτε με την οικογένεια, είτε με άλλους γονείς, δασκάλους ή φροντιστές. Η μελέτη αποκάλυψε, ότι οι γονείς τείνουν να έχουν μεγαλύτερο κοινωνικό κύκλο και σχέσεις, που αμφότερα συνδέονται με μία καλύτερη εγκεφαλική υγεία και μειωμένο κίνδυνο άνοιας.
Επιπροσθέτως, από την λύση των προβλημάτων και τις πολλαπλές ταυτόχρονες εργασίες μέχρι την συναισθηματική αυτορρύθμιση και τη λήψη αποφάσεων η γονεϊκότητα απαιτεί δυνατό μυαλό. Είτε πρέπει να ανακαλύψεις πώς να ησυχάσεις ένα μωρό που κλαίει, να βοηθήσεις στις δουλειές του σπιτιού, να διαπραγματευτείς με τα παιδιά για το φαγητό ή τον ύπνο, κρατά το μυαλό σε εγρήγορση και το «γυμνάζει»
Η ανατροφή των παιδιών καλλιεργεί, επίσης, βαθιές συναισθηματικές συνδέσεις, οι οποίες απαιτούν ενσυναίσθηση, υπομονή και προσαρμοστικότητα. Αυτές οι συναισθηματικές δεξιότητες μπορεί να συμβάλουν σε μεγαλύτερη πνευματική ευελιξία και ανθεκτικότητα, βοηθώντας τον εγκέφαλο να παραμείνει ενεργός με την πάροδο του χρόνου.
Περισσότερα παιδιά, δυνατότερος εγκέφαλος;
Η μελέτη διαπίστωσε, ότι όσο περισσότερα παιδιά είχαν οι γονείς, τόσο ισχυρότερη ήταν η συνδεσιμότητα του εγκεφαάλου. Με άλλα λόγια τα γνωστικά οφέλη της γονεϊκότητας φαίνεται να χτίζονται με την παρόδο του χρόνου, ενισχύοντας τα βασικά δίκτυα του εγκεφάλου, αναλόγως με τον αριθμό των παιδιών.
Αυτό ανατρέπει την κοινή αντίληψη ότι η ανατροφή των παιδιών είναι καθαρά εξουθενωτική και ψυχικά εξαντλητική. Ενώ η ανατροφή των παιδιών είναι αναμφισβήτητα απαιτητική, μπορεί επίσης να χρησιμεύσει ως μακροπρόθεσμη «προπόνηση» του εγκεφάλου, διατηρώντας τον ευέλικτο και ανθεκτικό στη γήρανση.
Βέβαια, απαιτείται περισσότερη έρευνα για να κατανοηθεί το πλήρες εύρος αυτής της επίδρασης, ωστόσο τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι η ανατροφή των παιδιών δεν είναι μόνο η προσφορά, αλλά και η διαμόρφωση της υγείας του εγκεφάλου των γονέων με τους πιο απροσδόκητους τρόπους
