Όταν διαγνώστηκε με αυτισμό, όλα ήταν πολύ δύσκολα.
Αλλά η μουσική των Beatles πρόσφερε στον μικρό Τζέιμς κάτι που μπορούσε να κάνει εξαιρετικά.
Μέχρι τα 3 του χρόνια, οι γονείς του δεν είχαν υποψιαστεί το οτιδήποτε στη συμπεριφορά του μικρού. Ο Βρετανός δημοσιογράφος, Τζον Χάρις, διηγήθηκε την ιστορία του γιου του στον Guardian, στέλνοντας ένα πολύ σημαντικό μήνυμα προς κάθε οικογένεια.
«Συνήθιζα, να παίζω τραγούδια στον γιο μου από τη στιγμή που γεννήθηκε. Όταν έπρεπε να τον βάλω για ύπνο, συνήθως τον έβαζα να ακούει ρέγκε. Αν η σύζυγός μου η Τζίνι ή εγώ τραγουδούσαμε ο,τι έπαιζε στο CD player του έφερνα χαρά. Φαινόταν να μην έχει καμία διαφορά από τα άλλα παιδιά. Όμως, λίγο μετά τα πρώτα του γενέθλια, είχα μία έντονη αίσθηση, ότι η μουσική του προκαλούσε μία ασυνήθιστη ζωηράδα, σαν να του άλλαζε τη διάθεση», ανέφερε ο Τζον Χάρις.
Και συνέχισε: «Του παίζω το ομότιτλο κομμάτι του δίσκου “Clear Spot” των Captain Beefheart and the Magic Band μόλις μία φορά. Με τον συνδυασμό ασύμφωνης κιθάρας, τον βρυχηθμό των φωνητικών και τα χτυπήματα των ντραμς υπέθεσα, ότι θα του κινούσε την περιέργεια και ια το έβρισκε αστείο. Ωστόσο, είχε την αντίθετη επιρροή: μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα πήρε μία έκφραση απόλυτου πανικού, άρχισε να ουρλιάζει και εκεί κατάλαβα, ότι δεν έπρεπε να του ξαναπαίξω αυτό το κομμάτι.
Όταν ο μικρός Τζέιμς έγινε 18 μηνών, άρχισε να περπατά. Είχε ιδιόρρυθμους τρόπους με τους οποίους αλληλεπιδρά με τον κόσμο. Όταν ήταν χαρούμενος ή ενθουσιασμένος κουνούσε τα χέρια του. Όλοι το παρατηρούσαν αυτό. Οι φίλοι μας πιστεύουν, ότι είναι πολύ γλυκό. Όπως κι εμείς άλλωστε…
Μερικούς μήνες μετά του αγοράσαμε ένα μικροσκοπικό πιάνο. Άρχισε να πατάει τα πλήκτρα με ρυθμό, σαν να προσπαθούσε να αναπαράγει τους ήχους που άκουγε. Αν και ακόμη δεν μιλούσε, η μουσική φαινόταν να είναι η δική του γλώσσα. Καθώς παίζω κοθάρα εκείνος χτυπά τα πλήκτρα την ιδανική στιγμή και μοιάζει να έχει μία έκφραση ικανοποίησης.
Λίγο πριν ο Τζέιμς συμπληρώσει τα 3 του χρόνια κάτι δείχνει να είναι διαφορετικό. Ένα απόγευμα, η Τζίνι επιστρέφει από τον παιδικό σταθμό στον οποίο πηγαίνει ο Τζέιμς εδώ και τρεις εβδομάδες. Κατά την παράδοση και την παραλαβή, έχουμε αρχίσει να διακρίνουμε ένα αίσθημα ανησυχίας από τους ανθρώπους με τους οποίους μιλάμε. “Μόλις μου είπαν ένα σωρό πράγματα γι’ αυτόν. Πιστεύουν ότι μπορεί να είναι αυτιστικός Πιστεύουν ότι μπορεί να είναι αυτιστικός”, μου είπε η Τζίνι.
Αυτό που συμβαίνει στη συνέχεια είναι ότι η αντίληψή μου για τον Τζέιμς αλλάζει. Πριν, ήταν απλά γεμάτος ζωή και χαρά και ιδιορρυθμίες. Τώρα, ξαφνικά μοιάζει χαμένος και εύθραυστος. Επειδή τα περισσότερα από όσα μας λένε οι ειδικοί και οι επαγγελματίες αφορούν υποτίθεται φυσιολογικά πράγματα που δεν μπορεί να κάνει, ό,τι λέει ή κάνει είναι φορτωμένο με ανησυχητικά προμηνύματα», αναφέρει ο πατέρας του. Αφού πάμε να δούμε τον παθολόγο μας, αρχίζει μια ατελείωτη σειρά από συμπληρώσεις εντύπων για εμάς και αναπτυξιακές εξετάσεις για τον Τζέιμς. Μια εκπαιδευτική ψυχολόγος έρχεται στο σπίτι με ένα κουτί με σύνεργα και προσπαθεί -μάταια, ως επί το πλείστον- να πείσει τον Τζέιμς να χτίσει πύργους από μικρά τουβλάκια και να μαζέψει μικροσκοπικές χάντρες, ενώ εκείνη βάζει σταυρούς και “τικ” στα χαρτιά της. Η ζωή μοιάζει πλέον παράξενη: όλα αφορούν τον Τζέιμς και το τι θα μπορούσαμε να κάνουμε για να τον βοηθήσουμε.
Η επαφή με τους Beatles
Ο πατέρας του, παρατηρώντας αυτή την ιδιαίτερη σχέση του γιου του με τη μουσική, αποφάσισε να του βάζει πιο συχνά τραγούδια. Και οι Beatles δεν θα μπορούσαν να λείπουν από την playlist.
Ο μικρός Τζέιμς αρχίζει να τα τραγουδάει το «I Am the Walrus» χωρίς να κάνει το παραμικρό λάθος Έχει αποστηθίσει τους στίχους με κάθε λεπτομέρεια. Όταν βάζει το «Paperback Writer», ξέρει όλους τους στίχους και τα μέρη φαλτσέτο που έρχονται μετά από κάθε στίχο.
«Τα “Can’t Buy Me Love” και “All My Loving”τον κάνουν να κάνει χαρούμενες βόλτες μέσα στην κουζίνα. Επειδή μπορεί να χειρίζεται με αυτοπεποίθηση το iPod, συνηθίζει να «σκρολάρει» όλα τα άλμπουμ των Beatles και να βρίσκει τα άλλα τραγούδια που γίνονται μέρος του προσωπικού του ρεπερτορίου: “Help!”, “Here Comes The Sun”, “I Feel Fine'”, σημείωσε ο Τζον Χάρις.
Για τους γονείς του, ήταν ένα θαύμα. Η μουσική ήταν ένα κανάλι επικοινωνίας για τον Τζέιμς και από τότε ξ μουσικοθεραπεία έγινε αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής του. Οι Beatles, με τις μελωδίες και τους ρυθμούς τους, τον βοήθησαν να εκφράζεται, να θυμάται λέξεις και να ανοίγεται στον κόσμο γύρω του.
Η μουσική κίνητρο για τα παιδιά με αυτισμό
Σήμερα ο Τζέιμς είναι 18 ετών και ο πατέρας του μοιράστηκε την ιστορία του για να ενθαρρύνει κι άλλους γονείς. Η μουσική αποτελεί κίνητρο για το παιδί και τον έφηβο, προκειμένου να αλληλεπιδράσει με το περιβάλλον του, να αναπτύξει επικοινωνιακές δεξιότητες και να αποκτήσει θετικές εμπειρίες σε ατομικό και οικογενειακό επίπεδο.
έσα από μια σειρά μουσικών δραστηριοτήτων, δουλεύονται οι έννοιες της σωματογνωσίας και του χώρου, αλλά και οι καθημερινές δραστηριότητες, οι κοινωνικές δεξιότητες και οι ρουτίνες της ζωής των παιδιών. Τα παιδιά έρχονται σε δημιουργική επαφή με τους ήχους, μοιράζονται και γνωρίζουν από κοντά τα διάφορα μουσικά όργανα. Με αυτόν τον τρόπο η μουσική χρησιμοποιείται ως μέσο επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης, ενώ ιδιαίτερη έμφαση δίνεται και στην ανάπτυξη της μη λεκτικής επικοινωνίας.
Οι δυνατότητες εκπαίδευσης των παιδιών στο φάσμα του αυτισμού είναι απεριόριστες και η μουσική αποτελεί ισχυρό ενισχυτικό παραγόντα στην επίτευξη στόχων σε όλους τους θεραπευτικούς τομείς.
Τα παιδιά με αυτισμό μπορούν να επωφεληθούν από τη μουσική στους παρακάτω τομείς:
- Διατήρηση της προσοχής
- Διατήρηση αυτοελέγχου
- Γνωσιακές και λειτουργικές δεξιότητες
- Συμπεριφορά
- Έκφραση των αναγκών και των συναισθημάτων
- Δεξιότητες οπτικοακουστικού συντονισμού
- Δεξιότητες αδρής και λεπτής κίνησης
- Λεκτικές δεξιότητες
- Αισθητηριακές και κινητικές δεξιότητες
