Η συγγραφέας και εικονογράφος παιδικών βιβλίων Μαρίνα Γιώτη, μετά το επιτυχημένο «Γέτι: Η δύναμη του ακόμη», εξάπτει τη φαντασία των παιδιών και τους περνά νέα και εποικοδομητικά μηνύματα μέσα από το ολοκαίνουριο παιδικό της βιβλίο «Τα φλαφ της ευτυχίας», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα. Σε μια απολαυστική συζήτηση μαζί της, μάθαμε τα πάντα για το νέο βιβλίο που αποτελεί ένα είδος εκπαίδευσης στην αξία της ευγνωμοσύνης για τα παιδιά, αλλά και αλήθειες για την ίδια -από το αγαπημένο της σημείο για συγγραφή και εικονογράφηση και το στοιχείο που την κάνει περισσότερο να παθιάζεται με την δουλειά της, μέχρι το δικό της αγαπημένο παιδικό βιβλίο.
Ποιος ή τι άσκησε μεγάλη επιρροή στο στιλ τόσο της γραφής όσο και της εικονογράφησής σας;
Ζούμε στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Ιδέες από τη μια μεριά του πλανήτη μεταδίδονται αστραπιαία στην άλλη. Δεν ξέρω αν έχω μια συγκεκριμένη επιρροή, αλλά η δουλειά πολλών συγγραφέων και εικονογράφων που θαυμάζω, όπως η Rébecca Dautremer, ο Peter Reynolds και ο Kobi Yamada, σίγουρα με έχει επηρεάσει υποσυνείδητα, χωρίς όμως απαραίτητα να αναγνωρίζει κανείς αυτές τις επιρροές στα βιβλία μου.
Ποιο παιδικό βιβλίο σάς ενέπνευσε περισσότερο ως παιδί ή κατά τα τελευταία χρόνια;
Αγάπησα το The Heart and the bottle του Oliver Jeffers, την Τελεία του Peter Reynolds, το Tι να κάνεις με μια ιδέα του Kobi Yamada και Το κουνελάκι άκουγε της Cori Doerrfeld.
Γιατί πιστεύετε ότι το διάβασμα βιβλίων είναι ζωτικής σημασίας για τα παιδιά;
Ξέρουμε πια ότι το IQ μας αλλάζει κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Μπορούμε να γίνουμε δηλαδή εξυπνότεροι αν μάθουμε να προκαλούμε τον εγκέφαλό μας. Τα βιβλία είναι μια εκπληκτική γυμναστική του εγκεφάλου. Ενεργοποιούν τη φαντασία των παιδιών. Μέσω των βιβλίων τα παιδιά μαθαίνουν, ταξιδεύουν και γυμνάζουν το μυαλό τους. Για να μην αναφερθώ στη συναισθηματική νοημοσύνη που καλλιεργούν. Όμως το πιο σημαντικό για μένα είναι ότι τα βιβλία βοηθούν να παραμένουν τα παιδιά περίεργα, τα βοηθά να καταλάβουν ότι η γνώση υπάρχει δίπλα τους και η αναζήτησή της δεν σταματά με το τέλος του σχολείου, αλλά μπορούμε να μαθαίνουμε και να εξελισσόμαστε μια ζωή.
Υπάρχει κάποιο μέρος όπου σας αρέσει περισσότερο να γράφετε;
Μου αρέσει να δουλεύω στο ατελιέ μου, γιατί εκεί έχω κοντά μου ό,τι χρειάζομαι, αλλά πολύ συχνά ταξιδεύω και στήνω το εργαστήρι μου όπου και αν βρεθώ. Αυτή την ελευθερία δεν την αλλάζω με τίποτα.
Πώς είναι μια τυπική ημέρα όταν εργάζεστε πάνω σε κάποιο νέο σας βιβλίο;
Το υπέροχο με αυτό που κάνω είναι ότι δεν υπάρχουν τυπικές ημέρες! Όταν ζεις μέσα στη φαντασία, τίποτα δεν είναι «τυπικό». Ξυπνάω το πρωί και ξεκινάω να δουλεύω, δεν περιμένω την έμπνευση. Η έμπνευση έρχεται όταν σε βρίσκει να δουλεύεις. Οπότε, αφού πάω την κόρη μας στο σχολείο, βάζω καφέ και ξεκινάω να δουλεύω μέχρι να πάω να την πάρω. Όμως ιδέες μπορεί να έχω όταν οδηγώ, όταν κοιμάμαι ή όταν κάνω ντους. Έχω πάντα μαζί μου ένα σημειωματάριο και σημειώνω.
Από πού αντλείτε έμπνευση για νέες ιστορίες και χαρακτήρες;
Για να παραγάγει το μυαλό μας ιδέες, θα πρέπει να το γεμίσουμε με εικόνες και εμπειρίες. Κανείς δεν μπορεί να δημιουργήσει αποκομμένος από τον κόσμο. Η έμπνευση λοιπόν έρχεται από τα βιβλία που διαβάζω, από το θέατρο, από τον κινηματογράφο, από ντοκιμαντέρ και από διαλέξεις. Αστείρευτη πηγή έμπνευσης αποτελούν επίσης τα παιδιά και οι δάσκαλοι/δασκάλες που συναντώ στις επισκέψεις μου στα σχολεία. Μια λέξη ή μια εικόνα μπορεί να είναι η αφορμή για τη δημιουργία ενός βιβλίου.
Αν έπρεπε να περιγράψετε με μια πρόταση το νέο σας βιβλίο Τα Φλαφ της ευτυχίας, ποιες θα ήταν αυτές;
«Δεν είναι η ευτυχία που μας κάνει ευγνώμονες, αλλά η ευγνωμοσύνη που μας κάνει ευτυχισμένους».
Μπορείτε να μοιραστείτε ένα σημαντικό σημείο από το βιβλίο που σας αρέσει περισσότερο;
Θεωρώ ότι τα ονόματα των δυο ηρώων, ΟΧ-Ι και ΝΑ-Ι, πήγαν σε άλλο επίπεδο την ιστορία. Οι ήρωές μου είναι δυο μικροί εξωγήινοι που ζουν σε έναν πλανήτη όπου ο ουρανός του φωτίζεται από πολλά λαμπερά Φλαφ. Οπότε δεν θα μπορούσα να ονομάσω τους χαρακτήρες μου με γήινα ονόματα. Τότε μου ήρθε η ιδέα του ΟΧΙ και του ΝΑΙ, δυο λέξεων βασικών και ιδιαίτερα καθοριστικών στη ζωή μας. Ήταν μια στιγμή έμπνευσης που έχει δώσει βάθος στην ιστορία και πολύ υλικό για συζήτηση!
Οι πιο δυνατές λέξεις του βιβλίου είναι το «ναι», το «όχι» και το «ευχαριστώ». Τι σημασία έχουν για εσάς; Με ποια οπτική τις αποδώσατε στο βιβλίο σας;
Το «ναι» είναι μια ισχυρή λέξη. Μας κάνει εξωστρεφείς, μας ενισχύει, μας δυναμώνει, μας βοηθά να αποκτήσουμε περισσότερη ενέργεια, γεμίζει με αφθονία τη ζωή μας. Όπως σημειώνει ο Dan Brule, «όταν λέμε ναι, το σύμπαν μας βοηθά».
Αλλά και το «όχι» έχει δύναμη! Το «όχι» θέτει πλαίσιο και μας βοηθά να εστιάσουμε στην ουσία. Υπάρχουν θετικά και αρνητικά «όχι». Πού βάζουμε λοιπόν τα όρια;
Το «ευχαριστώ» είναι, από την άλλη, μια μικρή μαγική λέξη που περικλείει μια μεγάλη δόση ευγνωμοσύνης. Η ευγνωμοσύνη θρέφει την ψυχή μας και, όπως αποδεικνύεται από μελέτες που πραγματοποιήθηκαν σε παιδιά, συνδέεται άμεσα με την ευτυχία. Αυτό σημαίνει ότι η ανάπτυξη της ευγνωμοσύνης σε νεαρή ηλικία βοηθά τα παιδιά να γίνουν πιο ευτυχισμένοι ενήλικες. Όταν όμως μιλάμε για ευγνωμοσύνη, εννοούμε κάτι παραπάνω από το να λέμε ευγενικά «ευχαριστώ»· πρόκειται για μια συνειδητή άσκηση όπου τα παιδιά μαθαίνουν να νιώθουν ευγνωμοσύνη για όσα ήδη έχουν, τα μικρά, τα καθημερινά, αυτά που συχνά θεωρούμε δεδομένα.
Γιατί τα Φλαφ της ευτυχίας πρέπει να βρίσκονται σε όλες τις παιδικές βιβλιοθήκες;
Γιατί πρόκειται για ένα βιβλίο που βοηθά τα παιδιά να εστιάζουν στη στιγμή. Η εκπαίδευση στην αξία της ευγνωμοσύνης είναι εκπαίδευση αισιοδοξίας. Υπάρχουν πάντα προκλήσεις, μπλοκαρίσματα και επιπλοκές, αλλά ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες που μπορεί να προκύψουν είναι το πραγματικό τεστ ψυχικής ανθεκτικότητας. Όταν αφιερώνουμε λίγο χρόνο για να δούμε τη ζωή από διαφορετική σκοπιά, εκφράζουμε ευγνωμοσύνη για τα πράγματα που έχουμε και για τους ανθρώπους που μας περιβάλλουν, με αποτέλεσμα να διαχειριζόμαστε καλύτερα τις δυσκολίες και να είμαστε πιο ευτυχισμένοι στο τώρα.
Τι πιστεύετε ότι θα αποκομίσουν τα παιδιά από αυτό;
Όπως προανέφερα, τα Φλαφ της ευτυχίας εκπαιδεύουν τα παιδιά να εστιάζουν στη στιγμή, να είναι ευτυχισμένα στο τώρα. Σε συνδυασμό με το Γέτι: Η δύναμη του ακόμη, όπου καλλιεργείται η προσπάθεια, και με το Γέτι+: Ημερολόγιο θετικής σκέψης φιλοδοξούμε τα παιδιά να αναπτύξουν την απαραίτητη ψυχική ανθεκτικότητα, ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν όποια δυσκολία προκύψει στη ζωή τους. Τα τρία βιβλία λειτουργούν ως ένα σύστημα ψυχικής ενδυνάμωσης.
Πώς μπορούμε να διδάξουμε στα παιδιά την ευγνωμοσύνη πέρα από την ανάγνωση του νέου σας βιβλίου;
Στο βιβλίο υπάρχουν ασκήσεις ευγνωμοσύνης από την εκπαιδευτικό και kids’ life coach Γεωργία Σολωμού τα οποία μπορείτε να εντάξετε στην καθημερινότητα της οικογένειάς σας. Πρόκειται για απλές και διασκεδαστικές ασκήσεις, ώστε τα παιδιά να τις δουν ως παιχνίδι, ενώ παράλληλα εκπαιδεύονται στην αξία της ευγνωμοσύνης. Δοκιμάστε τες και εσείς και θα δείτε μεγάλη διαφορά!
Ποιο θα λέγατε ότι ήταν το highlight της καριέρας σας μέχρι σήμερα;
Το βιβλίο Γέτι: Η δύναμη του ακόμη, που αγαπήθηκε από χιλιάδες παιδιά, η βράβευσή του, η μετάφρασή του και η κυκλοφορία του στο εξωτερικό.
Ποιο είναι εκείνο το στοιχείο που σας κάνει να παθιάζεστε περισσότερο με τη δουλειά σας;
Λατρεύω την εικονογράφηση! Ζω σε έναν κόσμο γεμάτο χρώματα, ομορφιά και αισιοδοξία, όπου όλα είναι πιθανά.
Όταν δεν γράφετε, εικονογραφείτε ή διαβάζετε, τι σας αρέσει να κάνετε περισσότερο;
Αγαπώ τα ταξίδια, το θέατρο, τον κινηματογράφο και τα σπορ. Παίζω τένις, κάνω ποδήλατο και σκι, ενώ θα μπορούσα υπό άλλες συνθήκες να εξερευνώ τον πλανήτη με ένα σακίδιο στη πλάτη. Είμαι από τη φύση μου περίεργη και μου αρέσει να δοκιμάζω νέες εμπειρίες.
Υπάρχει κάτι άλλο που θα θέλατε να μοιραστείτε με τους αναγνώστες μας; Κάποιο νέο βιβλίο ίσως που έχετε ήδη στα σκαριά;
Πάντα υπάρχει η επόμενη σκέψη, αλλά θα ήθελα να αναφέρω το νέο επιτραπέζιο παιχνίδι «Παραμύθια αλλιώς», που πρόσφατα κυκλοφόρησε και έχει ήδη εξαντληθεί δύο φορές. Είμαι ιδιαίτερα περήφανη γι’ αυτό, γιατί το δουλέψαμε πολύ και βασίζεται στην ομώνυμη επιτυχημένη σειρά βιβλίων μου, που κυκλοφορεί επίσης από τις εκδόσεις Διόπτρα. Πρόκειται για ένα επιτραπέζιο μυστηρίου που συνδυάζει μοναδικά τα βιβλία με το παιχνίδι, ενισχύει τη φιλαναγνωσία και καλλιεργεί την κριτική σκέψη των παιδιών ενώ παράλληλα αυτά διασκεδάζουν!