Η αλήθεια είναι πως όταν τα αδέλφια τσακώνονται, οι γονείς σπεύδουν να χαμηλώσουν τους τόνους αναγκάζοντας τα παιδιά να ζητήσουν συγνώμη ο ένας από τον άλλον.
«Ζήτα συγνώμη», λένε και τα παιδιά συχνά το κάνουν ακόμα κι αν δεν το εννοούν και απλά το λένε επειδή υποχρεώθηκαν. «Συγνώμη» λένε ο ένας στον άλλον, αλλά δεν είναι πειστικά.
Σύμφωνα με την παιδοψυχολόγο και συγγραφέα Laura Markham, η αναγκαστική συγνώμη κάνει περισσότερο κακό παρά καλό στα παιδιά. Αυτό επειδή αν ρωτήσετε ένα παιδί να σας πει πώς αισθάνεται μετά από αυτό, θα είναι ο πρώτος που θα σας πει ότι δεν έχει κανένα νόημα αυτή η πράξη.
«Όταν είμαι θυμωμένος, δεν μου αρέσει να ζητάω συγνώμη. Με κάνει να αισθάνομαι χειρότερα.»
«Δεν μου αρέσει όταν ο αδερφός μου μου ζητάει συγνώμη επειδή οι γονείς μας τον αναγκάζουν, γιατί δεν το εννοεί. Με κάνει να θυμώνω ακόμα περισσότερο.»
«Είναι σαν να λες ψέματα όταν ζητάς συγνώμη χωρίς να το εννοείς.»
Η «εξαναγκαστική συγνώμη» λοιπόν όχι μόνο δεν λύνει το πραγματικό πρόβλημα αλλά διδάσκει και λάθος συμπεράσματα. Δεν συμβάλει στην αποκατάσταση των σχέσεων σε καμία περίπτωση.
Τι πρέπει λοιπόν να κάνουν οι γονείς;
Βοηθήστε τα παιδιά να επικοινωνήσουν, όχι όμως για το τελετουργικό της συγνώμης.
Βοηθήστε τα παιδιά να εκφράσουν τις επιθυμίες τους, τις ανάγκες τους, τους λόγους που αισθάνθηκαν αδικημένα, να ακούσουν ο ένας τον άλλον, να καταλάβουν γιατί για παράδειγμα ο αδερφός τους θύμωσε τόσο πολύ και να εξομαλύνουν τις διαφορές τους σε ένα βαθύτερο επίπεδο, ώστε η συγνώμη να είναι περιττή.
Περιμένετε να υποχωρήσει η οργή
Εάν το παιδί σας ζητάει συγνώμη, δώστε έμφαση στον τόνο της φωνής του. Αν συνεχίζει να είναι θυμωμένος, πείτε του ότι δεν θέλετε να ζητάει συγνώμη αν δεν το εννοεί. Πείτε «Εγώ δεν θέλω να λες κάτι που δεν είναι αλήθεια γιατί δεν νομίζω ότι έτσι αισθάνεσαι καλύτερα.»
Ενθαρρύνετε τα παιδιά να τα «βρουν μεταξύ τους» μόνα τους
Ενθαρρύνετε τα παιδιά να σκεφτούν τι θα μπορούσαν να κάνουν ώστε τα πράγματα να γίνουν καλύτερα. Μπορείτε να δώσετε ιδέες όπως για παράδειγμα να γράψουν μια ωραία κάρτα ή να προσπαθήσουν να φτιάξουν το χαλασμένο παιχνίδι.
Γίνετε εσείς το καλό παράδειγμα
Τα παιδιά μαθαίνουν από τους γονείς τους. Οπότε είναι στο χέρι σας να μάθουν να είναι ειλικρινείς στις σχέσεις τους. Οι γονείς μέσα από τη συγγνώμη λειτουργούν ως μοντέλα συμπεριφοράς δείχνοντας πως η αποδοχή της ευθύνης μετά από ένα λάθος είναι πιο σημαντικό από το ίδιο το λάθος και έτσι βοηθάτε και τα παιδιά να κάνουν το ίδιο. Προωθείτε δηλαδή μια υγιή αυτοεκτίμηση η οποία λειτουργεί ως μοντέλο για να την αναπτύξει και το ίδιο το παιδί.
