«Ασφαλές Άγγιγμα»: 1 στα 5 παιδιά θα βιώσει στη ζωή του τουλάχιστον 1 περιστατικό σεξουαλικής βίας

Το «Ασφαλές Άγγιγμα» είναι ένα πρόγραμμα του Σωματείου ΕΛΙΖΑ, που απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 5 έως 9 ετών, εκπονείται στα σχολεία με πρωτοβουλία των δασκάλων και μαθαίνει τα παιδιά πώς να προστατεύονται από τη σεξουαλική κακοποίηση.

Το πρόγραμμα εκπαιδεύει και ενημερώνει εξίσου εκπαιδευτικούς και γονείς, ώστε να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν τα σημάδια που οδηγούν σε υποψία κακοποίησης, αλλά και να αντιληφθούν την αναγκαιότητα της αναγνώρισης.

• Περισσότερα από 4.000 παιδιά έχουν ήδη μάθει πως να προστατεύουν το σώμα τους
• Περισσότεροι από 1.000 γονείς & εκπαιδευτικοί έχουν ενημερωθεί για την ανάγκη να αναγνωρίζουν τα σημάδια

Το πρόγραμμα «Ασφαλές Άγγιγμα» εκπονήθηκε αρχικά δια ζώσης και αξιολογήθηκε εξαιρετικά θετικά για την αποτελεσματικότητα της γνώσης που μετέφερε στα παιδιά, τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς. Για την ανάγκη βιωσιμότητας του προγράμματος και ευκολίας διάχυσής του σε όλη την Ελλάδα, το πρόγραμμα έγινε ψηφιακό και από το 2021, έχει ενταχθεί στα Εργαστήρια Δεξιοτήτων του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε με την ιδρυτική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), καθώς και με τη συμβολή του χορηγού «COSMOTE» και των υποστηρικτών «ΝΕΑ ΟΔΟΣ» και «Τράπεζα της Ελλάδος».

Η σεξουαλική κακοποίηση των παιδιών στην Ελλάδα

Το φαινόμενο της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών είναι πιο  συχνό από όσο πιστεύουμε…

1 στα 5 παιδιά (0-18 ετών) θα βιώσει στη ζωή του τουλάχιστον 1 περιστατικό σεξουαλικής βίας¹

Η αναλογία αυτή αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου, καθώς αφορά  μόνο περιπτώσεις που έχουν γίνει γνωστές. Τα περισσότερα περιστατικά δε γίνονται ποτέ γνωστά². Επιπλέον, στο 90% των περιπτώσεων ο θύτης είναι κάποιος που το παιδί γνωρίζει και εμπιστεύεται από τον οικογενειακό ή φιλικό κύκλο³. Τα στοιχεία αυτά αυξάνουν την ανάγκη για ενημέρωση, αναγνώριση και πρόληψη της σεξουαλικής κακοποίησης. Τα παιδιά πρέπει να εκπαιδεύονται, ώστε να μάθουν να προστατεύουν το σώμα τους και να ξεχωρίζουν τα Ασφαλή από τα «ΟΧΙ Ασφαλή» αγγίγματα, ενώ γονείς και εκπαιδευτικοί πρέπει να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν τα σημάδια της κακοποίησης.

Το πρόγραμμα «Ασφαλές Άγγιγμα»

Το «Ασφαλές Άγγιγμα» είναι ένα πρόγραμμα πρόληψης της σεξουαλικής κακοποίησης για παιδιά 5 – 9 ετών, που το 2021 εντάχθηκε στα Εργαστήρια Δεξιοτήτων του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής.

Ο στόχος του προγράμματος «Ασφαλές Άγγιγμα» είναι να βοηθήσει τα παιδιά να εντοπίζουν καταστάσεις που μπορεί δυνητικά να τα βλάψουν, να ξεχωρίζουν τα «ασφαλή» από τα «μη ασφαλή» αγγίγματα και τα «καλά» από τα «κακά» μυστικά, να τους διδάξουν στρατηγικές για να λένε «όχι» σε καταστάσεις που τα κάνουν να αισθάνονται άβολα και να ενθαρρύνουν την αποκάλυψη του γεγονότος σε ενήλικες που εμπιστεύονται.

Ο σχεδιασμός του προγράμματος πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τον οργανισμό «The New York Society for the Prevention of Cruelty to Children» (NYSPCC), ο οποίος αποτελεί τον 1^ο  οργανισμό παγκοσμίως που ασχολήθηκε με το φαινόμενο της κακοποίησης των παιδιών.

Η μέθοδος του προγράμματος

Η μέθοδος του προγράμματος «Ασφαλές Άγγιγμα» εδράζεται στην εκπαίδευση των παιδιών μέσα από εργαστήριο-κουκλοθέατρο, μέσω του οποίου καλύπτονται οι βασικές γνώσεις και τα βασικά ερωτήματα σχετικά με την προστασία του σώματος:

• Ποια είναι τα ιδιωτικά μέρη του σώματος;
• Ποια η διαφορά ανάμεσα σε ένα «Ασφαλές» και ένα «ΟΧΙ – Ασφαλές» Άγγιγμα;
• Τι θα πρέπει να κάνει ένα μικρό παιδί όταν ένας μεγάλος το κάνει να αισθανθεί άβολα ή του προκαλεί αναστάτωση ή φόβο;
• Πώς και από ποιον μπορεί να ζητήσει βοήθεια ένα μικρό παιδί αν βιώσει ένα περιστατικό σεξουαλικής κακοποίησης;

Το πρόγραμμα παρέχει ανάλογη εκπαίδευση στην αναγνώριση και την αντιμετώπιση του φαινομένου, σε γονείς και εκπαιδευτικούς.

Τα στάδια & η αξιολόγηση του προγράμματος

Το «Ασφαλές Άγγιγμα» ξεκίνησε το 2016 με τη δια ζώσης εφαρμογής του προγράμματος, σε δημόσια και ιδιωτικά σχολεία της Ελλάδας. Μέσα από τις αρχικές επιμορφωτικές δράσεις  εκπαιδεύθηκαν 2.150 παιδιά 5 – 9 ετών. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της αξιολόγησης, παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση των γνώσεων των παιδιών αναφορικά με την προστασία του σώματός τους και την αναγνώριση των «όχι ασφαλών» αγγιγμάτων. Προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του προγράμματος, η συνέχιση της εκπαίδευσης των μαθητών δημοτικού σε βάθος χρόνου και η διάχυση του προγράμματος σε όλη τη χώρα, το πρόγραμμα «Ασφαλές Άγγιγμα» ψηφιοποιήθηκε κι εντάχθηκε στα Εργαστήρια Δεξιοτήτων του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής.

Η αξιολόγηση της ψηφιακής μορφής του προγράμματος πραγματοποιήθηκε σε 500 μαθητές σχολείων της Αττικής και τα αποτελέσματα έδειξαν σημαντική αύξηση γνώσεων στους μαθητές ανεξάρτητα από τον τρόπο εφαρμογής του προγράμματος (δια ζώσης ή ψηφιακά).

Μέχρι σήμερα, 1.000 παιδιά έχουν μάθει πώς να προστατεύουν τον εαυτό τους από τη σεξουαλική κακοποίηση, μέσα από την ψηφιακή πλατφόρμα www.asfalesaggigma.gr.

Η Ιδρύτρια και Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΛΙΖΑ, Μαρίνα Καρέλλα αναφέρει πως: «Στο ΕΛΙΖΑ, προτεραιότητά μας είναι η προστασία των παιδιών από κάθε μορφή βίας. Το «Ασφαλές Άγγιγμα», αποτελεί αποτέλεσμα μιας πολυετούς προσπάθειας, μιας μεγάλης ομάδας συνεργατών. Ευελπιστούμε η γνώση που φέρει το πρόγραμμα να οχυρώσει τα παιδιά απέναντι στη σεξουαλική κακοποίηση και να συμβάλει στη δημιουργία ενός ασφαλέστερου αύριο για όλα τα παιδιά. Θέλουμε να ευχαριστήσουμε από καρδιάς τον Ιδρυτικό Δωρητή του προγράμματος «Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος», τον Χορηγό «COSMOTE», καθώς και τους υποστηρικτές «ΝΕΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.» και «Τράπεζα της Ελλάδος» για την εμπιστοσύνη και την πολύτιμη συμβολή τους. Επιπλέον, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε το Υπουργείο Παιδείας και το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, που «άνοιξαν» το δρόμο, ώστε να φτάσει το πρόγραμμα σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Τέλος ευχαριστούμε την επιστημονική ομάδα του προγράμματος και συγκεκριμένα τους:

• Τίνια Απέργη, Κλινική Ψυχολόγο / Καθηγήτρια Ψυχολογίας, Αμερικάνικο Κολλέγιο Ελλάδος (ACG), Επιστημονική Υπεύθυνη του Προγράμματος Ασφαλές Άγγιγμα
• Έττυ Βαρούχ, Σύμβουλο Ψυχικής Υγείας – Ψυχοθεραπεύτρια, MSc in Applied Psychology, Επιστημονικό Συνεργάτη ΕΛΙΖΑ
• Ηλέκτρα Κουτσούκου, Δρ. Δικαιώματα Παιδιού, Δικηγόρο, Επιστημονικό Συνεργάτη Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Επιστημονικό Συνεργάτη ΕΛΙΖΑ
• Χρυσάνθη Νέγκα, Ερευνητική Ψυχολόγο και Υπεύθυνη σχεδιασμού μεθοδολογίας και ανάλυσης των δεδομένων, Επιστημονικό Συνεργάτη ΕΛΙΖΑ
• Κωνσταντίνο Φύσσα, Ψυχοθεραπευτή, Επιστημονικό Συνεργάτη ΕΛΙΖΑ».

H Ελένη Αγουρίδη από τη Διεύθυνση Δωρεών του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), ιδρυτικού δωρητή του προγράμματος «Ασφαλές Άγγιγμα», είπε: «Οι αριθμοί που μιλούν για σεξουαλική κακοποίηση παιδιών συγκλονίζουν. Εμείς, από την πλευρά μας, στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) αισθανόμαστε το χρέος και την ευθύνη να κάνουμε ό,τι είναι δυνατό για να συμβάλουμε ώστε να μηδενιστούν αυτοί οι αριθμοί. Μέσα από τη διεθνή κοινωφελή δράση μας και σε στενή συνεργασία, τόσο με το ΕΛΙΖΑ όσο και με τον οργανισμό The New York Society for the Prevention of Cruelty to Children (NYSPCC), με τη συμβολή του οποίου σχεδιάστηκε το πρόγραμμα «Ασφαλές Άγγιγμα», προσπαθούμε να βοηθήσουμε, όπως μπορούμε, στην πρόληψη, την εκπαίδευση, την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση, με στόχο να καταφέρουμε, όλοι μαζί από κοινού, να εξαλείψουμε αυτό το αδιανόητο φαινόμενο».

«Το «Ασφαλές Άγγιγμα» είναι ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα του ΕΛΙΖΑ για την πρόληψη της παιδικής κακοποίησης, μέσω της εκπαίδευσης παιδιών και δασκάλων. Είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι που στηρίξαμε την μετάβασή του στη νέα ψηφιακή εποχή, ώστε να φτάνει σε όλα τα σχολεία της χώρας, χωρίς αποκλεισμούς. H COSMOTE στηρίζει πρωτοβουλίες όπου η ψηφιακή τεχνολογία συμβάλλει στην αντιμετώπιση σημαντικών κοινωνικών ζητημάτων και στη δημιουργία ενός κόσμου καλύτερου για όλους» δήλωσε η Άννα Μάλτη, Προϊσταμένη Εταιρικής Υπευθυνότητας & ESG Ομίλου ΟΤΕ.

«Στη Νέα Οδό έχουμε θέσει στον πυρήνα, όχι απλά της φιλοσοφίας μας, αλλά της καθημερινής μας λειτουργίας, την υποστήριξη ενεργειών που αποδεδειγμένα συμβάλλουν σε μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Η συμμετοχή μας, ως υποστηρικτής του πρωτοποριακού προγράμματος «Ασφαλές ‘Άγγιγμα» του Σωματείου ΕΛΙΖΑ, αποτέλεσε για εμάς όχι απλά μία αυτονόητη πράξη αλληλεγγύης, αλλά κι ένα ισχυρό μήνυμα ενάντια στο οδυνηρό φαινόμενο της παιδικής, σεξουαλικής κακοποίησης», δήλωσε η Φωτεινή Λάμπρου, PR & Marketing Manager της Νέας Οδού.

Καμπάνια ευαισθητοποίησης

7.500.000 πολίτες έγιναν η φωνή των παιδιών

Η εταιρία παραγωγής STEFI Productions δημιούργησε σε συνεργασία με το ΕΛΙΖΑ το σποτ «Μίλησέ μου», αποσκοπώντας στην ευαισθητοποίηση των γονιών και εκπαιδευτικών για την αναγκαιότητα ενημέρωσής τους στην αναγνώριση και διαχείριση περιστατικών με υποψία παιδικής κακοποίησης και στην αναγκαιότητα υιοθέτησης του προγράμματος «Ασφαλές Άγγιγμα» από τους εκπαιδευτικούς. Με πρωταγωνίστρια την πρέσβειρα του ΕΛΙΖΑ, Πέγκυ Σταθακοπούλου, το σποτ προβλήθηκε εκτενώς στα social media, καθώς και την τηλεόραση. Περισσότεροι από 7.500.000 πολίτες σε όλη τη χώρα είδαν το σποτ και ενημερώθηκαν για την αναγκαιότητα προστασίας των παιδιών από τη σεξουαλική κακοποίηση, μέσα από το σχολικό περιβάλλον.

Δείτε το σποτ: