Η σωστή διατροφή είναι κομβικής σημασίας για τη υγεία του παιδιού. Θα μπορούσε, όμως να διαμορφώσει τον χαρακτήρα του;
Η πραγματικότητα των περισσότερων γονέων έχει ένα καθημερινό challenge: να διαχειριστούν τα περίεργα με το φαγητό παιδιά τους και ταυτόχρονα να δημιουργήσουν ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο. Συνεπώς, τα θαλασσινά μοιάζουν να μην βρίσκονται στην κορυφή των προτιμήσεων, παρά το γεγονός, ότι είναι εξαιρετικά ωφέλιμα.
Ωστόσο, μία νέα έρευνα τούς δίνει έναν ακόμη λόγο να το ξανασκεφτούν και να τα εντάξουν στο διατροφολόγιο των παιδιών, καθώς αποκαλύπτει έναν φαινομενικά παράδοξο συσχετισμό: συνδέει τα ψάρια με την ευγένεια και την κοινωνική συμπεριφορά.
Η έρευνα, που που δημοσιεύθηκε στο European Journal of Nutrition, κατέδειξε, ότι τα παιδιά που καταναλώνουν λιγότερα ή καθόλου ψάρια τείνουν να εμφανίζουν χαμηλότερα επίπεδα φιλοκοινωνικής συμπεριφοράς, όπως η ευγένεια και η κοινωνικότητα, σε σύγκριση με εκείνα που τρώνε πιο τακτικά.
Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ ανέλυσαν τα δεδομένα από 8.300 παιδιά κάτω των 7 ετών και πάνω από 6.800 στην ηλικία των 9. Αυτό που ήθελαν να διαπιστώσουν είναι, αν τα ψάρια επηρέασαν την ευφυΐα και την συμπεριφορά των παιδιών αυτών .
Συγκέντρωσαν τις απαντήσεις των γονέων σε ερωτηματολόγια σχετικά με τις διατροφικές συνήθειες και τις κοινωνικές συμπεριφορές των παιδιών τους στις ηλικίες των 7 και 9 ετών, συνυπολογίζοντας κοινωνικούς και δημογραφικούς παράγοντες, προκειμένου να διασφαλιστεί η ακρίβεια των αποτελεσμάτων.
Περισσότερα ψάρια, περισσότερη ευγένεια;
Τα αποτελέσματα έδειξαν μια σαφή συσχέτιση μεταξύ της χαμηλής πρόσληψης ψαριών και της μειωμένης κοινωνικής συμπεριφοράς, η οποία χαρακτηρίζεται από φιλικότητα, αλτρουισμό και προθυμία για μοίρασμα.
Η φιλοκοινωνική συμπεριφορά των παιδιών αποτυπώνεται από πράξεις, όπως το να μοιράζονται ένα παιχνίδι με άλλα παιδιά, να συμπαραστέκονται σε φίλους τους που είναι λυπημένοι ή να βοηθούν κάποιο άλλο παιδί που χτύπησε. Αυτές οι συμπεριφορές συνήθως ξεδιπλώνονται περίπου στον πρώτο χρόνο της ζω΄ς τους και γίνονται πιο σύνθετες, όταν μεγαλώνουν.
Γιατί όμως τα θαλασσινά θα επηρεάζουν τη συμπεριφορά; Η απάντηση μάλλον βρίσκεται στα συστατικά που περιέχουν τα ψάρια και τα οστρακοειδή. Είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά που βοηθούν την ανάπτυξη του εγκεφάλου, ειδικά τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα. Τα θαλασσινά επίσης τροφοδοτούν τον εγκέφαλο και με άλλα θρεπτικά συστατικά, όπως το ιώδιο που βοηθά στη δημιουργία θυρεοειδικών ορμονών, που επηρεάζουν την ανάπτυξη του εγκεφάλου, ενώ το σελήνιο, βασικό ιχνοστοιχείο, μειώνει την βλάβη του DNA και λειτουργεί ως αντιοξειδωτικό.
Η χολίνη, που βρίσκεται επίσης στα θαλασσινά, βοηθά στην παραγωγή ακετυλοχολίνης, ενός νευροδιαβιβαστής που εντοπίζεται σε νευρώνες του εγκεφάλου και παίζει σημαντικό ρόλο σε γνωστικές λειτουργίες, όπως η μνήμη. Παρ ‘όλα αυτά, δεν βρέθηκε σημαντική σχέση μεταξύ της κατανάλωσης ψαριών και των επιπέδων IQ. Κάτι τέτοιο υποδηλώνει, ότι τα συστατικά των ψαριών μπορεί να επηρεάζουν ορισμένα τμήματα της εγκεφαλικής ανάπτυξης.
Για τους γονείς, πάντως, το συμπέρασμα αποτελεί μονόδρομο: στην προσπάθεια να συμπεριλάβουν τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα ψάρι στο τραπέζι μπορεί να βοηθήσει τις κοινωνικές δεξιότητες των παιδιών τους. Οι ειδικοί συστήνουν αυτήν την ποσότητα, αλλά γνωρίζοντας και την πιθανή συσχέτιση με την ευγενική συμπεριφορά, τούς δίνει έναν επιπλέον λόγο.
Ίσως, αυτό που έλεγαν οι παλιοί, ότι το ψάρι είναι η τροφή του μυαλού, μπορεί να κρύβει περισσότερη αλήθεια από ό,τι φανταζόμασταν, όχι τόσο για τις επιδόσεις στα διαγωνίσματα, αλλά για την ανάπτυξη κοινωνικής νοημοσύνης. Στη σύγχρονη εποχή, που οι κοινωνικές δεξιότητας παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο, ένα απλό γεύμα με ψάρι, μπορει να κάνει πολύ περισσότερα πράγματα για την ανάπτυξη του παιδιού.
Η σημασία των ψαριών στην διατροφή του παιδιού
Το ψάρι αποτελεί μία τροφή με υψηλή διατροφική αξία, τόσο στην πραγματικότητα, όσο και στη συνείδηση των καταναλωτών. Αποτελεί μία πηγή πρωτεΐνης υψηλής βιολογικής αξίας και ω-3 λιπαρών οξέων. Τα ω-3 λιπαρά οξέα ονομάζονται και απαραίτητα λιπαρά οξέα και η επαρκής τους πρόσληψη σε βρέφη και μικρά παιδιά έχει συσχετισθεί τόσο με την εγκεφαλική διαμόρφωση και ανάπτυξη όσο και με μία σειρά ευεργετικών δράσεων στον ανθρώπινο οργανισμό που συμβάλλουν στην προαγωγή της υγείας και την πρόληψη χρόνιων ασθενειών.
Ωστόσο, χρειάζεται προσοχή καθώς πολλά ψάρια παρουσιάζουν υψηλά επίπεδα βαρέων μετάλλων όπως υδραργύρου και μολύβδου.
Ο υδράργυρος και τα PCB (πολυχλωριωμένα διφαινύλια), μπορούν να επηρεάσουν τον εγκέφαλο και το νευρικό σύστημα, προκαλώντας προβλήματα ακόμα και στην συμπεριφορά. Τα υψηλότερα επίπεδα βαρέων μετάλλων εντοπίζονται κυρίως σε μεγάλα ψάρια. Σύμφωνα με μελέτες ελληνικών φορέων, όπως το Ελληνικό Ινστιτούτο Διατροφής αλλά και το Αμερικάνικο Υπουργείο Γεωργίας, θα πρέπει να αποφεύγονται ο σολομός, ο τόνος, ο ξιφίας, το μεγάλο σκουμπρί (κυρίως Ατλαντικού Ωκεανού) και, γενικότερα, μεγάλα σε μέγεθος ψάρια. Αντί αυτών, είναι προτιμότερο να επιλέγετε μικρότερα ψάρια ή θαλασσινά της αρεσκείας σας.
Αντιθέτως τα πιο ασφαλή ψάρια θεωρούνται τα μικρά, όπως η σαρδέλα, ο γαύρος αλλά και ψάρια «μερίδας», όπως το λαβράκι και η τσιπούρα. Το ίδιο συμβαίνει και με ψάρια βιολογικής ιχθυοκαλλιέργειας.
Οι ειδικοί συνιστούν την κατανάλωση ψαριών 1- 3 φορές την εβδομάδα, τόσο για τους ενήλικες όσο και για τα παιδιά.
