«Το παιδί μου είναι δυο χρονών και ακόμα δεν μιλάει», «Το παιδί μου είναι 4 ετών και δεν τον καταλαβαίνουμε», «Το παιδί μου πηγαίνει παιδικό σταθμό αλλά δεν μιλάει καθαρά.»
Αυτά είναι μερικά ερωτήματα που ανησυχούν τους γονείς με παιδιά προσχολικής ηλικίας και έχουν να κάνουν με την ομιλία. Να ξέρετε ότι τα παιδάκια που καθυστερούν να μιλήσουν αναπτύσσουν τελικά τον λόγο και την ομιλία τους με ενθάρρυνση, κοινωνική αλληλεπίδραση και μερικές φορές λογοθεραπεία. Μην ξεχνάτε άλλωστε ότι ο Άλμπερτ Αϊνστάιν δεν είχε πει λέξη, μέχρι την ηλικία των 4!
Είναι ωστόσο φυσιολογικό να συμβαίνει αυτό σε παιδάκια ηλικίας 3 έως 5 ετών; Εάν υποψιάζεστε ότι το παιδί σας έχει καθυστερήσει να μιλήσει, εδώ είναι 5 σημάδια που θα πρέπει να σας θορυβήσουν και να επισκεφτείτε έναν παιδίατρο ή λογοθεραπευτή.
Περιορισμένο λεξιλόγιο
Πόσες λέξεις χρησιμοποιεί πραγματικά το προσχολικής ηλικίας παιδάκι σας; Πάρτε τον χρόνο σας και μετρήστε τον αριθμό των λέξεων που λέει το παιδί σας σε καθημερινή βάση. Σύμφωνα με τους δασκάλους σε παιδιά προσχολικής ηλικίας, τα παιδιά θα πρέπει να λένε περίπου 500 λέξεις μέχρι την ηλικία των 3. Αυτός είναι ένας σχετικός αριθμός , αλλά εάν το παιδί σας χρησιμοποιεί πολύ λιγότερες λέξεις τότε καλό είναι να μιλήσετε με τον παιδίατρο σας.
Να θυμάστε ότι η κατανόηση της γλώσσας είναι διαφορετική από την χρήση της. Τα παιδιά που αργούν να μιλήσουν συχνά καταλαβαίνουν πολύ περισσότερες λέξεις και φράσεις απ’ όσες μπορούν να πουν. Μην αγχώνεστε λοιπόν αν το παιδί σας καταλαβαίνει πολλά αλλά λέει λίγα! Απλά περιμένετε την κατάλληλη στιγμή!
Αδυναμία να κάνει ορισμένους ήχους
Ένα μεγάλο μέρος της ανάπτυξης του λόγου είναι η εκμάθηση των πραγματικών κινήσεων του στόματος για να παράγει ήχους. Ως ενήλικες, σπάνια σκεφτόμαστε αυτή τη διαδικασία επειδή είναι στη φύση μας. Χρησιμοποιώντας τη γλώσσα για να κάνει τους ήχους όπως το «Λ», το «Ρ» ή το «Θ» είναι κάτι πάνω στο οποίο όλοι εξασκηθήκαμε και που όμως δεν θυμόμαστε. Η Τζένη, μαμά ενός τετράχρονου αγοριού, θυμάται: “… ο γιος μου είχε ένα θέμα με το «Σ» και το «Λ». Δεν είχα παρατηρήσει ότι για να πει αυτές τις λέξεις θα έπρεπε να τοποθετήσει σωστά τη γλώσσα του. Δεν δώσαμε την απαραίτητη προσοχή αφού ακόμα κι όταν εγώ μιλάω δεν μπορώ να εξηγήσω πώς βάζω τη γλώσσα ώστε να πω σωστά τις λέξεις. Γι’ αυτό και απευθυνθήκαμε σε έναν λογοθεραπευτή.»
Έλλειψη φράσεων
Λέει το παιδάκι σας τρεις με τέσσερις λεξούλες μαζί ώστε να πει μια φράση; Μερικά παιδιά χρειάζονται πρόσθετη βοήθεια και χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να διατυπώσουν προτάσεις και να χρησιμοποιήσουν σωστά τους χρόνους του παρελθόντος, του μέλλοντος και του παρόντος. Μία από τις μητέρες που απάντησαν και πέρασε παρόμοιο πρόβλημα με τον γιο της, συμβουλεύει «Μετά από εξάσκηση έχουμε φτάσει στο επίπεδο όπου αν θέλει πολύ κάτι το λέει. Κατά τη διάρκεια της ημέρας όμως τον βάζω να επαναλαμβάνει πολλά από τα πράγματα που του λέω.»
Το περιβάλλον τι έχει παρατηρήσει;
Μερικές φορές χρειάζεται κάποιος εκτός σπιτιού για να αναγνωρίσει το πρόβλημα. Όπως λέει η Τζένη «Μιλάτε τη γλώσσα του παιδιού σας, Δεν έχει σημασία ποιος/ποια είστε ή ποια είναι τα θέματα που έχει το παιδί σας, εσείς θα το καταλάβετε ό,τι κι αν σας πει.» Οι ξένοι όμως τον καταλαβαίνουν;
Περισσότερες συνομιλίες παρά χειρονομίες
Τα παιδιά που μπορούν να πάρουν αυτό που θέλουν με τις χειρονομίες μπορεί να μην αισθανθούν την ανάγκη να χρησιμοποιήσουν τον λόγο. Το καλό σε αυτή την περίπτωση είναι ότι με λίγη ενθάρρυνση, αρχίζουν να χρησιμοποιούν λεξούλες. Και μάλιστα μόλις ανακαλύψουν την δύναμη του λόγου, δεν σταματούν να μιλούν!
Μην πανικοβάλλεστε – Μην Περιμένετε
Αν υποψιάζεστε ότι το παιδί σας έχει καθυστερήσει να μιλήσει, επισκεφτείτε έναν παιδίατρο ώστε να σας καθοδηγήσει και να σας συμβουλέψει. Υπάρχουν επίσης πάρα πολλά προγράμματα λογοθεραπείας . Το κόστος εξαρτάται από το είδος της συνεδρίας (αν είναι ατομική ή ομαδική), τη συχνότητα, τη διάρκεια και τη κατάρτιση ασφαλώς του λογοθεραπευτή. Σε κάθε περίπτωση ο ΕΟΠΠΥ αποδίδει τη μηνιαία δαπάνη για λογοθεραπεία στους ασφαλισμένους του, ώστε να καλύπτουν το κόστος της λογοθεραπείας. Για να γίνει όμως αυτό θα πρέπει πρώτα να υπάρξει έγκριση για θεραπείες ειδικής αγωγής.
Οι περισσότερες μαμάδες πάντως συμφωνούν πώς δεν πρέπει να κάθεται κανείς με σταυρωμένα χέρια και να περιμένει πότε θα μιλήσει σωστά το παιδί, ειδικά αν ο παιδίατρος σας συμφωνεί.
