Το παρακάτω σενάριο μάλλον είναι γνώριμο για του γονείς που έχουν περισσότερα από ένα παιδί: «Τους αρέσει να παλεύουν μεταξύ τους. Παίζουν ήσυχα για περίπου 10 λεπτά και στη συνέχεια αρχίζουν να παλεύουν στην πραγματικότητα.
Ξεσηκώνουν όλη την οικογένεια και δεν σταματούν να φωνάζουν ο ένας στον άλλον» περιγράφει ο Χάρης, πατέρας δύο αγοριών.
Σας θυμίζει κάτι; Όταν τα αδέλφια τσακώνονται, ολόκληρη η οικογένεια επηρεάζεται. Όταν μάλιστα ο γονιός ακούει «Δώσ’ το μου!», «Φύγε από κοντά μου!», ή «Όχι, δικό μου είναι!» η πρώτη του αντίδρασή είναι να φωνάξει: “Σταματήστε!” ή «Πόσες φορές θα το πω;!»
Καλώς ή κακώς όμως τα παιδιά τσακώνονται για διάφορους λόγους και οι γονείς είναι εκείνοι που καλούνται να διατηρήσουν την ισορροπία στο σπίτι.
Τι μπορούν να μάθουν τα παιδιά από τους τσακωμούς;
Αν παρατηρήσουμε ένα οικογενειακό δέντρο, θα δούμε ότι τα αδέρφια είναι τοποθετημένα στο ίδιο κλαδί του δέντρου. Αυτό σημαίνει ότι είναι ισότιμα μέλη μεταξύ τους και ακολουθούν τους ίδιους κανόνες σε μια οικογένεια. Αλλά η σχέση μεταξύ των αδερφών είναι κάτι παραπάνω από αυτό. Είναι πραγματικά η πρώτη ευκαιρία ενός παιδιού να μάθει και να προετοιμαστεί για μακροχρόνιες σχέσεις.
Τα αδέρφια θα διδάξουν ο ένας τον άλλον πράγματα, παίρνουν και δίνουν συνέχεια πράγματα μεταξύ τους. Μαθαίνουν πώς είναι να αγαπάς κάποιον ακόμα κι όταν δεν σου αρέσει αυτό που εκείνος έκανε. Τα αδέρφια μαθαίνουν μέσα από τους τσακωμούς την ανοχή, την υπομονή, την ευγένεια και πάνω απ’ όλα την επίλυση των συγκρούσεων.
Τρόποι για να βοηθήσετε στην εξάλειψη του ανταγωνισμού
Οι περισσότεροι γονείς θέλουν να σταματήσουν τις εχθροπραξίες. Μήπως όμως αντί να εστιάζετε στους τσακωμούς θα πρέπει να καταβάλλετε προσπάθειες ώστε να σταματήσει η αντιπαλότητα; Εδώ είναι μερικές συμβουλές για να τα καταφέρετε.
Μην παίρνετε τον ρόλο του δικαστή
Οι περισσότεροι γονείς πιστεύουν ότι μέρος της δουλειάς τους είναι να κάνουν τους δικαστές και την κριτική επιτροπή. Το πρόβλημα είναι ότι έτσι τα παιδιά δεν θα μάθουν ποτέ να λύνουν οι ίδιοι τις διαφορές τους. Όταν ένας γονέας αποφασίζει ποιος έχει δίκιο και ποιος έχει άδικο και το τι πρέπει να γίνει γι ‘αυτό, πάντα κάποιο παιδί μένει θυμωμένο και παραπονεμένο και κάποιο άλλο αισθάνεται ο νικητής. Πρέπει όμως οι ίδιοι να μάθουν να επιλύουν τις διαφορές τους και να εξασκήσουν τις δεξιότητές τους.
Αντ ‘αυτού, διευκολύνετε το έργο
Για να κάνετε τα παιδιά σας μέρος της ίδιας ομάδας, θα πρέπει να τα διευκολύνετε και να τα καθοδηγήσετε. Μπορείτε να το κάνετε με την διδασκαλία. Πείτε τους να σας πουν τι είναι εκείνο που τους οδήγησε στον καυγά και ζητήστε να σας εκφράσουν τα συναισθήματά τους. Εδώ είναι ένα παράδειγμα:
– Γιάννη, γιατί είσαι θυμωμένος; Και Χρήστο γιατί φωνάζεις κι εσύ;
– Παιδιά, περιμένω να σας ακούσω. Εξηγήστε μου ο καθένας ξεχωριστά τι συμβαίνει.
Εξηγήστε γιατί δεν πρέπει να χτυπάμε όσους αγαπάμε
Δεδομένου ότι τα παιδιά είναι ακόμα ανώριμα, ο καλύτερος τρόπος για να το καταλάβουν είναι να δώσετε μια περαιτέρω εξήγηση. Μπορείτε να πείτε κάτι τύπου «Ένας τρόπος να χτυπήσει κάποιος είναι να του/της συμβεί ένα ατύχημα. Ένας άλλος όμως είναι να εμπλακεί με το σώμα του σε καυγά. Κάτι τέτοιο όμως δεν επιτρέπεται στο σπίτι μας. Ποτέ δεν χτυπάμε ο ένας τον άλλον.»
Φυσικά αν δείτε τα παιδιά σας να χτυπούν ο ένας τον άλλον και τους πείτε το παραπάνω, μην περιμένετε να σας πουν «Ποπό μαμά, πόσο ήρεμα τις χειρίζεσαι τις καταστάσεις. Εκτιμώ τη σοφία σου!». Τα παιδιά είναι θυμωμένα εκείνη την ώρα. Μπορείτε να πείτε «Κι εγώ θα θύμωνα αν έχανα την βόλτα μου εξαιτίας ενός καυγά.»
Μην συγκρίνετε τα παιδιά σας
Η σύγκριση θα κάνει κάποιο από τα παιδιά να αισθάνεται παραγκωνισμένο και λιγότερο αγαπητό. Ποτέ δεν θα αποτελέσει αυτό κίνητρο ώστε να προσπαθήσει πιο σκληρά. Μερικά παιδιά μάλιστα τσακώνονται ακόμα περισσότερο όταν αντιλαμβάνονται ότι το περιβάλλον τους τα συγκρίνει. Άλλα παιδιά πάλι καταπίνουν αυτά τα συναισθήματα και μεγαλώνουν με σημαντική έλλειψη της αυτοεκτίμησης.
Εστιάστε στα μοναδικά ταλέντα του κάθε παιδιού ξεχωριστά
Κάθε παιδί αξίζει και πρέπει να θεωρηθεί ως ξεχωριστή προσωπικότητα με τα ταλέντα του και τις δεξιότητές τους. Μόνο έτσι τα βοηθάτε να μεγαλώσουν με υψηλή αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση.
